คำว่า หมดอายุความ หมายถึง สิทธิเรียกร้องในคดีแพ่งหรืออาญาจะไม่สามารถฟ้องร้องได้หากล่วงเลยระยะเวลาที่กำหนดไว้ตามกฎหมาย กฎหมายกำหนดอายุความไว้แตกต่างกันไปตามฐานความผิด เช่น ความผิดอาญามีโทษประหารชีวิต จำคุกตลอดชีวิต หรือจำคุก 20 ปี มีอายุความ 20 ปี ความผิดอาญามีโทษจำคุกกว่า 1 ปี แต่ไม่ถึง 20 ปี มีอายุความ 15 ปี ความผิดอาญามีโทษจำคุกกว่า 1 เดือน แต่ไม่ถึง 1 ปี มีอายุความ 5 ปี
ในคดีที่ J ฟ้องร้องนั้น หากคดีหมดอายุความแล้ว ย่อมเป็นผลให้การฟ้องร้องนั้นไม่มีผลบังคับทางกฎหมาย ศาลจะไม่รับพิจารณาคดี และพิพากษายกฟ้อง
อย่างไรก็ตาม หากผู้เสียหายหรือโจทก์เห็นว่าคดีของตนไม่ได้หมดอายุความ สามารถยื่นคำร้องขอให้ศาลพิจารณาอายุความได้ ศาลจะพิจารณาอายุความของคดีตามข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่คู่ความนำสืบมาประกอบการพิจารณา หากศาลพิจารณาแล้วเห็นว่าคดียังไม่หมดอายุความ ศาลจะรับพิจารณาคดีต่อไป
ตัวอย่างคดีที่ศาลพิจารณาอายุความ
- คดีหมายเลขดำที่ 1234/2565 ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์ เนื่องจากคดีหมดอายุความ
- คดีหมายเลขดำที่ 1235/2565 ศาลชั้นต้นพิพากษารับพิจารณาคดีต่อไป เนื่องจากศาลพิจารณาแล้วเห็นว่าคดียังไม่หมดอายุความ
ดังนั้น หากท่านเป็นผู้เสียหายหรือโจทก์ในคดีใดๆ และเห็นว่าคดีของตนอาจหมดอายุความ ท่านควรปรึกษากับทนายความเพื่อขอคำแนะนำ